Citalime/Estrellas

0
876

Citalime
[versión en náhuatl; ver la versión en español más abajo]

Uahka tlayuhua,
ualahui;
nuchi ne citalime,
aci.

Ce, ome, heyi, nahui…
zantleme eli.

Nehnemi ne uahkapa,
tzankani,
ashkana uahka,
ashkana achka,
tzankani.

Ki ualika tlahtoli,
tech iljuiki,
nuchi tlen ki kaki,
nuchi tlen ki tlachilia,
ayik tlami,
nuchipa kamahtituke.

Uahka ashtla mulini,
chikahuak uan chikahuak uan chikahuak,
kamatitze,
ti la kactutze.

¿Tech iljuiki tlahki panos?
¿Tech iljuiki tlahki panotok?

Tzan ti la kactus,
ti tzakuas mu ishtiol,
ti tlapus mu yoltzi,
ua ti la kactus,
nuchi ti matis.

Uahka,
mu tunal,
ce citali ki pillas,
ce citali mu chantis nepa,
ce citali taja ti elis,
uahka,
ce citali nuchipa ti elis.

***

Estrellas

Cuando anochece,
vienen,
todas las estrellas,
llegan.

Una, dos, tres, cuatro…
se vuelven bastantes.

Caminan allá arriba,
en la distancia,
no está lejos,
no está cerca,
es la distancia.

Traen palabras,
vienen a decirnos,
todo lo que escuchan,
todo lo que observan,
nunca acaban,
siempre están hablando.

Cuando nada hace ruido,
fuerte y más fuerte y más fuerte,
hablarán,
escucharemos.

¿Vienen a decirnos qué pasará?
¿Vienen a contarnos qué pasó?

Sólo estarás escuchando,
cerrarás tus ojos,
abrirás tu corazón,
y estarás escuchando,
todo lo sabrás.

Entonces,
tu alma,
tendrá una estrella,
una estrella hará ahí su hogar,
una estrella tu serás,
entonces,
una estrella siempre serás.